Erkek Kısırlık Nedenleri ve Tedavi Yaklaşımları

Erkek kısırlık nedenleri ve tedavi yaklaşımları başlıklı yazıda öncelikle halk arasında var olan yaygın bir inancın nedenini irdeleyip daha sonra bundan vazgeçmenin yollarını değerlendirip buna inandıktan sonra bir sonraki sayıda nedenlere ve tedavi yaklaşımlarına değineceğim.

Kısırlık Nedir?

Kısırlık, evli çiftlerin bir yıl boyunca herhangi bir kontrasepsiyon (gebelik önleyici yöntem) kullanmadan, hamileliğin oluşmadığı duruma denir. Yani ister erkek ister kadın hiçbir gebelik önleyici yöntem kullanmadan çocuk istedikleri ve düzenli cinsel ilişkide bulundukları halde bir türlü hamileliğin oluşmadığı durumdur kısırlık. Burada bilinmesi ve üstünde durulması gereken iki önemli nokta var; Bir yıl boyunca düzenli seks bu tanım için esastır zira evlendikten sonra bir yıl ayrı kalan çiftler bu tanıma girmez.

Hamilelik olması için sağlıklı bir erkek ve sağlıklı bir kadın gereklidir. Bu nedenle günümüzde kısırlık araştırması artık çiftlere yönelik ve eş zamanlı yapılmaktadır. Kısırlık konusunda eskiden kadın faktörünün daha fazla olduğuna inanılır uzun yıllar sadece kadın ele alınırdı. Halen ülkemizde birçok yörede hatta büyük kentlerde yaşayanlar bile bu inanç ya da inada devam etmektedirler.
İster kırsal kesimde ister büyük kentlerde erkeklerde hatta kadınlarda bile fertilite (doğurganlık yeteneği) ve potens (Erkek cinsel işlevi = iktidar) kavramı karıştırılmaktadır. Bilindiği gibi potent ve fertilite ayrı iki işlev olup iki farklı mekanizmaya sahiptirler. Hatta fertilite için potens şartken potens için fertilite şart değil. Erkek cinsel organı çok ince ve hassas mekanizmalardan oluşan üç ayrı sistem içermektedir. Nedir bunlar 1) idrar çıkış sisteminin son kısmı 2) potensi oluşturan ve sertlik ve yumuşamayı sağlayan dolaşım sistemi 3) Meni boşalması ile son bulan, içinde değişik oranlarda sperm bulunabilen fertilite mekanizmasının bir parçası.
Halk arasında oluşan yanılgının düzeltilmesi ancak bu detayın bilinmesi ile gerçekleşebilir. Cinsel işlevi normal olan bir erkek kısır olmaz diye bir kaide yok zira bunlar ayrı iki mekanizmadır. Kısaca çiftler kısırlık konusunda mutlaka eşzamanlı ele alınmalı hem jinekolog hem de ürolog bu çifti ele almalıdırlar.

Gene bilindiği gibi kısırlık ya baştan vardır ki buna primer infertilite (birincil kısırlık) diyoruz. Bir de çocukları olup daha sonra ikinci ya da üçüncü çocuk istediklerinde çocukları olmayan çiftler var buna da sekonder infertilite (ikincil kısırlık) diyoruz. Özellikle bu durum insanların yıllarca boşa zaman ve para harcamalarına neden olur zira erkek faktöründen bahsedildiğinde “nasıl olur benim çocuğum var erkekliğimde yerinde” bir yanıtla karşı karşıya kalıyorsunuz. Ya da daha da üzücü olanı bu durumda eşlerine karşı şüphe duymaya başlayanlar olur ki bunların sayısı edindiğim tecrübeye göre hiç de az değil.
Tekrarlamakta fayda var bir erkeğin baba olma yeteneği ve cinsel işlev gücü iki farklı mekanizmadır. Bir mekanizmanın iyi işlediği durumda bile diğer mekanizmada problem ya da problemler olabilir.
Yeni evli çiftlerin en büyük sorunu yakın çevre ve aile baskısıdır. Birçok çift bu baskıları şu veya bu şekilde ve değişik derecelerde yaşamıştır. Ne yazık ki bizim insan ilişkilerimiz ve aile yapımız gereği bir birimizin özel hayatına karışmayı normal bir davranış kalıbı gibi algılıyoruz, hal bu ki çocuk yapıp yapmamak çiftlerin özel yaşamını ilgilendirir. Anne, baba, akraba ve yakın çevre tarafından sürekli bebişden haber var mı? Ne zaman çocuk yapıyorsunuz gibi soruları kolay ve sıklıkla duyarsınız. Her ne kadar toplum kuralları ve özel aile hayatı ilkeleri gereği bu tip müdahaleler yapılmaması gerekirse de entelektüel seviyemiz belli bir seviyeye gelmeden bu sorular ve sorunlar devam edecektir. Biz toplumsal alışkanlıklarını bir anda değiştiremeyeceğimize ve soru soran herkesle tek tek çatışamayacağımıza göre bununla yaşamayı öğrenmemiz gerekir. Çocuğu olmayan çiftler doktora başvurmadan bir büyüğü tarafından önce ziyaret ettiği veya yanında mutlaka büyüğü ile gelen hatta komşuları tarafından zorla getirilen çiftlerin sayısı bu gerçeğin kanıtıdır.

Bir hekim olarak bu durumlarda genç çiftlere bazı önerilerim olacak. Bir yılınızı doldurmadan kısırlık durumunuz var şeklinde yorum yapıp kendinizi üzmeyin çünkü normal çiftlerin yaklaşık %80’i ancak bir yıl içinde gebe kalabilirler. Eğer bu önemli noktaya dikkat etmez kendinizi üzerseniz çocuk olmaması için bazı psikolojik ve mekanik nedenler hazırlamış olursunuz. Bir yılını doldurup doktora gitmek istediğinizde eşinizle ve yalnız olarak gidin. Gerek sizin rahatınız gerekse hekimin tanı koyup tedavi etme aşamasında daha verimli olması için bu önemli bir detaydır. Sadece etraftan aldığınız sınırlı bilgi ve tavsiye ile değil kendiniz araştırma yaparak hekim seçin. Şetçiğiniz hekime güvenin ve onun tavsiyelerini uygulayın. Bir de aklınıza gelen sorular ya da yapmasını istediğiniz ek bir şey varsa hekiminize mutlaka bildirin. Hekim ve hasta arasında doğru ve seviyeli diyalog, hem sizin tanı ve tedavinizin daha iyi yapılmasını hem de hekimin size ve isteklerinize olan inancını önemli ölçüde olumlu yönde etkileyecektir.

Tüm dünyada tıbbın gidişatını dahi değiştiren maliyet etkisi gün geçtikçe daha çok önem kazanmaktadır. Teknolojik gelişmeler sayesinde zamanın çok kıymetlendiği asrımızda ister harcanan paralar olsun isterse harcanan zaman olsun olabildiğince en aza indirilmeye çalışılmalıdır. Böyle bir durumda sadece ekonomi değil ergonomiden bahsedilebilir. Kısacası ergonomik olmayan hiçbir şey gerçek anlamda ekonomik değildir.

Son olarak gebelik oluşmaması ve kısırlık tanımlamasına giren durumlarda kadın ve erkek faktörünün oran olarak eşit olduğunu bilmek ayrıca ergonomik olarak çiftlerin eş zamanlı ele alınması gerektiğini hatırlatmak istiyorum. Bu durumda kadının bir kadın hastalıkları uzmanına erkeğin bir üroloji uzmanına gitmesi gerekir. Bir sonraki yazıda erkek kısırlık nedenlerini ele alacağız.

Randevu Alın
tr_TRTurkish